اخذ گواهی حصر وراثت برای دریافت مستمری متوفی الزامی می‌باشد. پس از فوت متوفی اولین اقدامی که ورثه برای دریافت سهم‌الارث خود باید انجام دهند، ارائه دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت می‌باشد. به عبارت دیگر تقسیم ماترک متوفی بدون داشتن این گواهی امکان پذیر نیست. مستمری و حقوق متوفی نیز از این قاعده مستثنی نیست. با توجه به این که مستمری شخص فوت شده نیز بخشی از ماترک وی تلقی می‌گردد، برای تقسیم آن ورثه می‌بایست گواهی حصر وراثت اخذ نمایند.
وراث برای ارائه دادخواست صدور گواهی حصر وراثت حقوق متوفی، باید مدارک زیر را به همراه داشته باشند:
قبل از هر چیز ابتدا ورثه باید مدارک لازم را تهیه نمایند. یکی از مدارک برای حصر وراثت حقوق بازنشستگی متوفی، استشهادیه محضریست. برای تهیه استشهادیه محضری، ورثه باید فرم مخصوص استشهادیه را در دفاتر اسناد رسمی تکمیل نمایند. توجه کنید که برای تکمیل فرم استشهادیه به امضای 3 نفر شاهد نیاز می‌باشد. پس از گواهی شدن فرم استشهادیه توسط دفتر اسناد رسمی، گام بعدی مراجعه به دفتر الکترونیک خدمات قضایی می‌باشد. با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات قضایی وراث می‌بایست دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت ارائه نمایند.
پس از ارائه دادخواست، شورای حل اختلاف آخرین محل سکونت متوفی نسبت به انتشار آگهی حصر وراثت نامحدود در روزنامه اقدام می‌کند. شورای حل اختلاف به منظور این که اطمینان حاصل کند شخص ذینفع دیگری جز متقاضیان وجود ندارد، یک آگهی در روزنامه منتشر می‌کند. یک ماه فرصت می‌دهد تا چنانچه شخصی ادعای ذینفع بودن دارد مراجعه کند. در غیر این صورت پس از گذشت یک ماه گواهی حصر وراثت نامحدود توسط شورای حل اختلاف صادر می‌شود.
در سال 1399 هزینه حصر وراثت برای مستمری متوفی، حدوداً 200 هزار تومان است که باید در دفاتر خدمات قضایی پرداخت شود. انتشار آگهی در روزنامه به صورت رایگان انجام می‌شود و هزینه‌ای ندارد
حقوق مستمری بگیران پس از فوت به بازماندگان پرداخت می‌شود. نحوه محاسبه میزان حقوق مستمری بازماندگان بر اساس سال‌های پرداخت بیمه توسط متوفی تعیین می‌شود. به ازای هر سال خدمت متوفی و پرداخت بیمه توسط وی به اندازه یک روز از حقوق ماهانه متوفی قبل از فوت حقوق بسته می‌شود. به عنوان مثال چنانچه متوفی 20 سال سابقه خدمت داشته باشد، بازماندگان به اندازه 20 روز از ماه حقوق می‌گیرند. منظور از حقوق ماهانه متوفی قبل از فوت، میانگین حقوق ماهانه 2 سال آخر قبل از فوت می‌باشد. لازم به ذکر است که اگر متوفی کمتر از 15 سال سابقه خدمت داشته باشد، معیار محاسبه همان 15 سال خواهد بود. مثلاً اگر سابقه خدمت متوفی 7 سال باشد، حقوق بازماندگان معادل 15 روز از ماه در نظر گرفته می‌شود. همچنین حداکثر میزان حقوق پرداختی به بازماندگان معادل حقوق کامل متوفی در یک ماه (30 روز) می‌باشد.
چنانچه همسر متوفی بعد از فوت وی مجدداً ازدواج نماید مستمری وی قطع خواهد شد. البته لازم به ذکر است که منظور از ازدواج، عقد دائم می‌باشد. البته اگر بعد از مدتی همسر دوم وی نیز فوت کند، دوباره در شمول دریافت مستمری قرار می‌گیرد.
همچنین فرزندان پسر تا سن 18 سالگی مشمول دریافت حقوق مستمری می‌باشند و پس از آن حقوق مستمری برای آنان قطع می‌شود. البته اگر فرزندان پسر به تحصیل اشتغال داشته باشند مستمری تا سن 25 سالگی قابل پرداخت می‌باشد. ضمناً چنانچه فرزندان پسر بنا به معلولیت یا بیماری به تشخیص کمیسیون پزشکی قادر به کار کردن نباشند، مستمری آنان قطع نخواهد شد.
در خصوص فرزندان دختر مادامی که ازدواج نکرده باشند و شغل اختیار نکرده باشند، مشمول دریافت مستمری می‌باشند. اگر فرزند دختر ازدواج کند یا جایی استخدام شود حقوق مستمری وی قطع خواهد شد.
وراث محترم می‌بایست با ارائه مدارک زیر به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه نمایند:
با توجه به شرایط پرونده ممکن است مدارک زیر نیز در صورت لزوم مطالبه شود:
تذکر: گواهی حصر وراثت در ابتدا برای ارائه درخواست ضروری نیست اما حداکثر می‌بایست تا 9 ماه از تارخ فوت ارائه شود.
سهم هر یک از دختران متوفی 25% از مستمری استحقاقی می‌باشد. چنانچه دختران هم پدر و هم مادر خود را از دست داده باشند، این میزان 2 برابر (50%) خواهد شد. همانطور که قبلاً بیان شد این مستمری مادامی که دختران ازدواج نکرده باشند و شغل نداشته باشند پرداخت خواهد شد.
به طور کلی در تقسیم ارث، سهم پسر 2 برابر دختر می‌باشد. اما در خصوص دریافت حقوق مستمری این گونه نیست. سهم پسر از مستمری استحقاقی دقیقاً مشابه دختر و برابر 25% از مستمری استحقاقی است. چنانچه هم پدر و هم مادر فوت کرده باشد، مستمری پسران 50% خواهد شد. همانطور که می دانید مستمری پسر تا سن 18 سالگی پرداخت می‌شود و در صورت اشتغال به تحصیل حداکثر تا 25 سالگی ادامه می‌یابد.
سهم همسر متوفی 50% مستمری استحقاقی است. حال اگر مردی که فوت کرده چند همسر داشته باشد این مستمری به طور مساوی بین آنان تقسیم می‌گردد. البته همسر تنها در صورتی که عقد دائم کرده باشد از مستمری برخوردار خواهد شد و به همسر موقت مستمری تعلق نمی‌گیرد.
سهم پدر و مادر متوفی هر یک به میزان 20% مستمری استحقاقی می‌باشد. شرایط دریافت مستمری درخصوص پدر و مادر متوفی به شرح زیر است:
مجموع مستمری بازماندگان متوفی نباید از کل مستمری استحقاقی متوفی بیشتر شود. در صورتی که تعداد مستمری بگیران به گونه‌ای باشد که مجموع حقوقشان از کل حقوق استحقاقی متوفی تجاوز کند، سهم هر یک از آنها به نسبت کاهش می‌یابد. همچنین اگر یکی از مستمری بگیران فوت نماید یا از شمول دریافت مستمری خارج گردد، سهم سایر بازماندگان به نسبت افزایش خواهد یافت. به صور کلی تمام حقوق مستمری استحقاقی متوفی بین بازماندگان تقسیم می‌شود و بازماندگان مجموعاً از 100% مستمری استحقاقی متوفی برخوردار خواهند شد.
لیست افرادی که می‌توانند از زن فوت شده مستمری دریافت کنند به شرح زیر است:
اخذ گواهی حصر وراثت برای دریافت مستمری متوفی الزامی می‌باشد. پس از فوت متوفی اولین اقدامی که ورثه برای دریافت سهم‌الارث خود باید انجام دهند، ارائه دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت می‌باشد. به عبارت دیگر تقسیم ماترک متوفی بدون داشتن این گواهی امکان پذیر نیست. مستمری و حقوق متوفی نیز از این قاعده مستثنی نیست. با توجه به این که مستمری شخص فوت شده نیز بخشی از ماترک وی تلقی می‌گردد، برای تقسیم آن ورثه می‌بایست گواهی حصر وراثت اخذ نمایند.
وراث برای ارائه دادخواست صدور گواهی حصر وراثت حقوق متوفی، باید مدارک زیر را به همراه داشته باشند:
گواهی فوت متوفی
استشهادیه محضری
شناسنامه متوفی
عقدنامه یا رونوشت آن
شناسنامه وراث
وصیت نامه متوفی (در صورت وجود)
قبل از هر چیز ابتدا ورثه باید مدارک لازم را تهیه نمایند. یکی از مدارک برای حصر وراثت حقوق بازنشستگی متوفی، استشهادیه محضریست. برای تهیه استشهادیه محضری، ورثه باید فرم مخصوص استشهادیه را در دفاتر اسناد رسمی تکمیل نمایند. توجه کنید که برای تکمیل فرم استشهادیه به امضای 3 نفر شاهد نیاز می‌باشد. پس از گواهی شدن فرم استشهادیه توسط دفتر اسناد رسمی، گام بعدی مراجعه به دفتر الکترونیک خدمات قضایی می‌باشد. با مراجعه به یکی از دفاتر خدمات قضایی وراث می‌بایست دادخواست صدور گواهی انحصار وراثت ارائه نمایند.
پس از ارائه دادخواست، شورای حل اختلاف آخرین محل سکونت متوفی نسبت به انتشار آگهی حصر وراثت نامحدود در روزنامه اقدام می‌کند. شورای حل اختلاف به منظور این که اطمینان حاصل کند شخص ذینفع دیگری جز متقاضیان وجود ندارد، یک آگهی در روزنامه منتشر می‌کند. یک ماه فرصت می‌دهد تا چنانچه شخصی ادعای ذینفع بودن دارد مراجعه کند. در غیر این صورت پس از گذشت یک ماه گواهی حصر وراثت نامحدود توسط شورای حل اختلاف صادر می‌شود.
در سال 1399 هزینه حصر وراثت برای مستمری متوفی، حدوداً 200 هزار تومان است که باید در دفاتر خدمات قضایی پرداخت شود. انتشار آگهی در روزنامه به صورت رایگان انجام می‌شود و هزینه‌ای ندارد
حقوق مستمری بگیران پس از فوت به بازماندگان پرداخت می‌شود. نحوه محاسبه میزان حقوق مستمری بازماندگان بر اساس سال‌های پرداخت بیمه توسط متوفی تعیین می‌شود. به ازای هر سال خدمت متوفی و پرداخت بیمه توسط وی به اندازه یک روز از حقوق ماهانه متوفی قبل از فوت حقوق بسته می‌شود. به عنوان مثال چنانچه متوفی 20 سال سابقه خدمت داشته باشد، بازماندگان به اندازه 20 روز از ماه حقوق می‌گیرند. منظور از حقوق ماهانه متوفی قبل از فوت، میانگین حقوق ماهانه 2 سال آخر قبل از فوت می‌باشد. لازم به ذکر است که اگر متوفی کمتر از 15 سال سابقه خدمت داشته باشد، معیار محاسبه همان 15 سال خواهد بود. مثلاً اگر سابقه خدمت متوفی 7 سال باشد، حقوق بازماندگان معادل 15 روز از ماه در نظر گرفته می‌شود. همچنین حداکثر میزان حقوق پرداختی به بازماندگان معادل حقوق کامل متوفی در یک ماه (30 روز) می‌باشد.
چنانچه همسر متوفی بعد از فوت وی مجدداً ازدواج نماید مستمری وی قطع خواهد شد. البته لازم به ذکر است که منظور از ازدواج، عقد دائم می‌باشد. البته اگر بعد از مدتی همسر دوم وی نیز فوت کند، دوباره در شمول دریافت مستمری قرار می‌گیرد.
همچنین فرزندان پسر تا سن 18 سالگی مشمول دریافت حقوق مستمری می‌باشند و پس از آن حقوق مستمری برای آنان قطع می‌شود. البته اگر فرزندان پسر به تحصیل اشتغال داشته باشند مستمری تا سن 25 سالگی قابل پرداخت می‌باشد. ضمناً چنانچه فرزندان پسر بنا به معلولیت یا بیماری به تشخیص کمیسیون پزشکی قادر به کار کردن نباشند، مستمری آنان قطع نخواهد شد.
در خصوص فرزندان دختر مادامی که ازدواج نکرده باشند و شغل اختیار نکرده باشند، مشمول دریافت مستمری می‌باشند. اگر فرزند دختر ازدواج کند یا جایی استخدام شود حقوق مستمری وی قطع خواهد شد.
وراث محترم می‌بایست با ارائه مدارک زیر به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه نمایند:
فرم درخواست ورثه مبنی بر تقاضای برقراری مستمری
گواهی فوت صادر شده توسط سازمان ثبت احوال
اصل و کپی مدارک شناسایی متوفی (از قبیل شناسنامه و کارت ملی متوفی)
اصل و کپی مدارک شناسایی ورثه (از قبیل تمامی صفحات شناسنامه و کارت ملی وراث)
اصل و کپی سند رسمی عقد دائم همسر متوفی
گواهی اشتغال به تحصیل برای فرزندان پسر بالای 18 سال
اصل و کپی گواهی انحصار وراثت
با توجه به شرایط پرونده ممکن است مدارک زیر نیز در صورت لزوم مطالبه شود:
تأییدیه کمیسیون پزشکی برای از کار افتادگی فرزندان، پدر، مادر و یا شوهر متوفی
· تأیید حادثه توسط اداره یا سازمان مربوطه (اگر فوت متوفی بر اثر حادثه در محل کار باشد)
مدارک مثبته برای کفالت پدر و مادر
قیم‌نامه یا گواهی رشد
تذکر: گواهی حصر وراثت در ابتدا برای ارائه درخواست ضروری نیست اما حداکثر می‌بایست تا 9 ماه از تارخ فوت ارائه شود.
سهم هر یک از دختران متوفی 25% از مستمری استحقاقی می‌باشد. چنانچه دختران هم پدر و هم مادر خود را از دست داده باشند، این میزان 2 برابر (50%) خواهد شد. همانطور که قبلاً بیان شد این مستمری مادامی که دختران ازدواج نکرده باشند و شغل نداشته باشند پرداخت خواهد شد.
به طور کلی در تقسیم ارث، سهم پسر 2 برابر دختر می‌باشد. اما در خصوص دریافت حقوق مستمری این گونه نیست. سهم پسر از مستمری استحقاقی دقیقاً مشابه دختر و برابر 25% از مستمری استحقاقی است. چنانچه هم پدر و هم مادر فوت کرده باشد، مستمری پسران 50% خواهد شد. همانطور که می دانید مستمری پسر تا سن 18 سالگی پرداخت می‌شود و در صورت اشتغال به تحصیل حداکثر تا 25 سالگی ادامه می‌یابد.
سهم همسر متوفی 50% مستمری استحقاقی است. حال اگر مردی که فوت کرده چند همسر داشته باشد این مستمری به طور مساوی بین آنان تقسیم می‌گردد. البته همسر تنها در صورتی که عقد دائم کرده باشد از مستمری برخوردار خواهد شد و به همسر موقت مستمری تعلق نمی‌گیرد.
سهم پدر و مادر متوفی هر یک به میزان 20% مستمری استحقاقی می‌باشد. شرایط دریافت مستمری درخصوص پدر و مادر متوفی به شرح زیر است:
پدر و مادر تحت تکفل متوفی بوده باشند.
سن پدر بیش از 60 سال و سن مادر بیش از 55 سال باشد و یا طبق تأیید کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشند.
خودشان مستمری جداگانه از سازمان تأمین اجتماعی نداشته باشند.
مجموع مستمری بازماندگان متوفی نباید از کل مستمری استحقاقی متوفی بیشتر شود. در صورتی که تعداد مستمری بگیران به گونه‌ای باشد که مجموع حقوقشان از کل حقوق استحقاقی متوفی تجاوز کند، سهم هر یک از آنها به نسبت کاهش می‌یابد. همچنین اگر یکی از مستمری بگیران فوت نماید یا از شمول دریافت مستمری خارج گردد، سهم سایر بازماندگان به نسبت افزایش خواهد یافت. به صور کلی تمام حقوق مستمری استحقاقی متوفی بین بازماندگان تقسیم می‌شود و بازماندگان مجموعاً از 100% مستمری استحقاقی متوفی برخوردار خواهند شد.
لیست افرادی که می‌توانند از زن فوت شده مستمری دریافت کنند به شرح زیر است:
– شوهر متوفی اگر بیش از 60 سال سن داشته باشد یا طبق نظر کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشد. همچنین می‌بایست خودش مستمری جداگانه از سازمان تأمین اجتماعی دریافت نکند.
– فرزندان در صورتی که پدرشان در قید حیات نباشد یا اگر در حیات است مشمول بند 1 باشد. همچنین سن فرزندان می‌بایست کمتر از 18 سال باشد. در صورتی که بیش از 18 سال سن داشته باشند می‌بایست گواهی اشتغال به تحصیل ارائه نمایند و یا بر اساس تأییدیه کمیسیون پزشکی از کار افتاده باشند.
– پدر و مادر دختری که فوت شده در صورتی که تحت تکفل وی باشند. همچنین پدر باید بیش از 60 سال و مادر باید بیش از 55 سال سن داشته باشند. در غیر این صورت باید کمیسیون پزشکی از کار افتادگی آنان را تأیید نماید.
4 Comments
با سلام و احترام مطالب جالبی را عنوان نموده اید اما برای من سوالی مطرح هست هنگامیکه فردی شوهرش فوت می کند اگر شاغل با بازنشسته باشد حقوق همسر به او تعلق می گیرد اما اگر دختری شاغل باشد حقوق پدر به او تعلق نمی گیرد این یک ظلم نیست ؟زن به سبب ازدواج با مرد فامیل می شود و وارث حقوق است اما دختر فرزند آن پدر هست و نسبت مستقیم با او دارد اما وارث حقوق نیست من پدرم ۲۰ سال پیش به رحمت خدا رفته و تا حالا حقوق ایشان به مادرم تعلق می گرفته من تنها دختر پدرم هستم و مادرم هم یک ماه هست به رحمت خدا رفته اگر چه شاغل هستم اما به واسطه اقساط زیادی که دارم حقوقم کفاف زندگی را نمی دهد و تا به حال با مستمری پدرم که به مادرم تعلق می گرفته رندگی را اداره می کردم الان مانده ام مستعصل که با این وًضعیت گرانی و اقساط زیاد چطور باید زندگی خود را اداره کنم آیا راهکاری برای این امر وجود دارد ممنون می شوم راهنمایی کنید
و نکته جالب تر اینکه شاغل بودن را فقط دلیل تعلق نگرفتن حقوق می دانند در حالی که من فامیلی دارم که مطلقه هست دو تا آپارتمان بزرگ در بزرگراه آفریقا به نام خودش دارد که یکی از آنها دست مستاجر هست اما بعد از فوت مادرش دارد حقوق پدر مرحومش را هم می گیرد آیا دولت نباید اینگونه افراد را محروم کند اما افرادی نظیر من را که واقعا برای همان ماهی چندر غاز لنگ هستند را محروم کند ؟؟؟آیا بهتر نیست وکلا از دولت بخواهند که بازنگری بیشتری روی این قانون شود و با تحقیق حقوق به افراد بازماندهدتعلق گیرد
درود بر شما
قانون مطابق شرع تنظیم و تصویب شده
اگر اشکالی هست وکلا نمی توانند کاری بکنند.
سلام شوهر من به تازگی به رحمت خدا رفته اند حقوق ایشان با۳۰سال سابقه واینکه حق اولادهم نمیگیریم برای من نصف حقوق تعیین شده است آیا این تعیین حقوق صحیح است ممنون میشم راهنمایی کنید
درود بر شما
به بیمه باید مراجعه کنید و توضیح بخواهید.