بیمه عمر مطابق ماده 24 قانون مالیات‌های مستقیم به طور کلی از مالیات بر ارث معاف است. بر اساس این ماده، خسارات فوت و دیه نیز از مشمول معافیت مالیاتی می‌باشد. مالیات بر ارث مالیاتی است که پس از فوت متوفی به ماترک وی تعلق می‌گیرد. پرداخت مالیات بر ارث بر عهده وراث است. مادامی که مالیات بر ارث پرداخت نشود، امکان فروش اموال و دارایی‌های متوفی برای ورثه وجود ندارد. اما تحت شرایط خاصی ممکن است بیمه عمر از حیطه مالیات بر ارث خارج گردد. فلسفه ایجاد بیمه عمر ایجاد امنیت برای بازماندگان متوفی می‌باشد. همیشه برای اشخاص این نگرانی وجود دارد که در صورت فوت ناگهانی، همسر و فرزندانشان از نظر مالی تأمین باشند. در راستای برطرف کردن این نیاز، طرح بیمه‌های عمر از سوی شرکت‌های بیمه ارائه شد. در صورتی که متوفی بیمه عمر داشته باشد، پس از فوت هزینه‌های ورثه وی توسط بیمه‌گر پرداخت می‌شود. البته همانطور که می دانید بیمه عمر انواع و پوشش‌های مختلفی دارد. همچنین میزان حق بیمه توافق شده در سرمایه نهایی که پس از فوت به ورثه پرداخت می‌شود تأثیر گذار است. از میان انواع بیمه‌های عمر می‌توان به بیمه‌های تمام عمر، بیمه عمر زمانی، بیمه‌های مختلط پس انداز و … اشاره نمود. در ادامه شرایط معافیت مالیات بر ارث انواع بیمه‌های عمر را بررسی می‌کنیم.
مالیات بر ارث بیمه تمام عمر
بیمه تمام عمر یکی از انواع بیمه‌های عمر است که در آن قرارداد بین بیمه گر و بیمه گذار برای تمام عمر بسته می‌شود. در این نوع بیمه باید حق بیمه به طور سالیانه پرداخت شود. البته می‌توان در قرارد شرایطی را عنوان نمود که پس از مدت مشخصی شخص بیمه شونده بازنشسته شود. در این بیمه تمام عمر پس از فوت شخص، سرمایه توافق شده به ورثه پرداخت می‌شود. بیمه‌های تمام عمر از مالیات بر ارث معاف هستند.
مالیات بر ارث بیمه عمر زمانی
بیمه عمر زمانی نوعی از بیمه است که در آن قرارداد برای مدت محدودی عقد می‌شود. به عنوان مثال قرارداد این نوع بیمه می‌تواند برای یک یا چند سال بسته شود. در صورتی که شخص بیمه شده در مدت قرارداد فوت شود، بیمه گذار ملزم به پرداخت سرمایه تعیین شده به وراث می‌باشد. اما چنانچه بیمه‌گذار تا پایان زمان قرارداد در قید حیات باشد، بیمه گر تعهد پرداختی بابت حق بیمه‌ی پرداخت شده توسط بیمه‌گذار نخواهد داشت. اگر شخص بیمه شونده در مدت زمان تعیین شده در قرارداد فوت کند، ورثه وی از پرداخت مالیات بر ارث بیمه عمر زمانی معاف خواهند شد.
مالیات بر ارث بیمه عمر مختلط پس انداز
بیمه مختلط پس انداز همانطور که از نام آن مشخص است ترکیبی از بیمه عمر و بیمه پس انداز می‌باشد. در این نوع از بیمه، چنانچه شخص در حین مدت قرارداد فوت نماید شرکت بیمه موظف است سرمایه توافق شده را به وراث وی پرداخت نماید. اما چنانچه شخص بیمه‌گذار پس از اتمام مدت قرارداد در قید حیات باشد، شرکت بیمه موظف است مبلغ بیمه را به خود او پرداخت کند. حال اگر شخص در حین قرارداد فوت کند، مبلغ پرداختی توسط بیمه‌گر از پرداخت مالیات بر ارث معاف می‌شود. اما چنانچه شخص در قید حیات باقی بماند و خودش مبلغ بیمه را دریافت کند، دیگر مالیات بر ارث موضوعیت نخواهد داشت. چون در این حالت فوتی اتفاق نیفتاده است. دقت داشته باشید که مالیات بر ارث صرفاً در مورد وراث مطرح می‌شود و از ورثه اخذ می‌گردد.
مزایای بیمه عمر
معافیت از مالیات بر ارث یکی از بزرگ‌ترین مزایای بیمه عمر می‌باشد. همچنین بیمه‌گذار می‌تواند به پشتوانه بیمه عمر وام دریافت کند. اندوخته شخص در قالب بیمه عمر می‌تواند همانند سند ملک نوعی ضمانت و سرمایه به حساب بیاید. علاوه بر این شخص می‌تواند ذینفع قرارداد بیمه را خودش تعیین کند. به عنوان مثال ممکن است شخصی بخواهد اطمینان حاصل کند که پس از مرگ، بلغ بیمه تنها به یکی از فرزندانش پرداخت شود. امکان تغییر ذینفعان نیز در انتهای هر سال وجود دارد. همچنین شخص هر وقت که تمایل داشته باشد می‌تواند با افزایش حق بیمه، تعهدات بیمه‌گر را افزایش دهد. یکی دیگر از مزایای بیمه عمر امکان فسخ و بازخرید است. بیمه عمر با تورم رشد می‌کند و شخص بیمه شونده از بابت تورم متحمل زیان نخواهد شد.
موارد خارج از شمول تعهد بیمه‌گر
- خودکشی شخص بیمه‌گذار
- جنگ، شورش و …
- فعالیت پر ریسک و خطرناک از قبیل غواصی، پاراگلایدر، سقوط آزاد و …
- قرار گرفتن در معرض تشعشع هسته‌ای
- قتل بیمه‌گذار توسط ذینفع
تذکر: در صورت قتل بیمه گذار توسط یکی از ذینفعان، سرمایه تعهد شده صرفاً به شخص قاتل پرداخت نمی‌شود. در واقع بقیه ذینفعان از دریافت مبلغ بیمه محروم نخواهند شد.
سوالات متداول شما
بیمه عمر مطابق ماده 24 قانون مالیات‌های مستقیم به طور کلی از مالیات بر ارث معاف است. بر اساس این ماده، خسارات فوت و دیه نیز از مشمول معافیت مالیاتی می‌باشد. اما تحت شرایط خاصی ممکن است بیمه عمر از حیطه مالیات بر ارث خارج گردد.
بیمه تمام عمر یکی از انواع بیمه‌های عمر است که در آن قرارداد بین بیمه گر و بیمه گذار برای تمام عمر بسته می‌شود. در این نوع بیمه باید حق بیمه به طور سالیانه پرداخت شود. البته می‌توان در قرارد شرایطی را عنوان نمود که پس از مدت مشخصی شخص بیمه شونده بازنشسته شود. در این بیمه تمام عمر پس از فوت شخص، سرمایه توافق شده به ورثه پرداخت می‌شود. بیمه‌های تمام عمر از مالیات بر ارث معاف هستند.
بیمه عمر زمانی نوعی از بیمه است که در آن قرارداد برای مدت محدودی عقد می‌شود. به عنوان مثال قرارداد این نوع بیمه می‌تواند برای یک یا چند سال بسته شود. در صورتی که شخص بیمه شده در مدت قرارداد فوت شود، بیمه گذار ملزم به پرداخت سرمایه تعیین شده به وراث می‌باشد. اما چنانچه بیمه‌گذار تا پایان زمان قرارداد در قید حیات باشد، بیمه گر تعهد پرداختی بابت حق بیمه‌ی پرداخت شده توسط بیمه‌گذار نخواهد داشت. اگر شخص بیمه شونده در مدت زمان تعیین شده در قرارداد فوت کند، ورثه وی از پرداخت مالیات بر ارث بیمه عمر زمانی معاف خواهند شد.
بیمه مختلط پس انداز همانطور که از نام آن مشخص است ترکیبی از بیمه عمر و بیمه پس انداز می‌باشد. در این نوع از بیمه، چنانچه شخص در حین مدت قرارداد فوت نماید شرکت بیمه موظف است سرمایه توافق شده را به وراث وی پرداخت نماید. اما چنانچه شخص بیمه‌گذار پس از اتمام مدت قرارداد در قید حیات باشد، شرکت بیمه موظف است مبلغ بیمه را به خود او پرداخت کند. حال اگر شخص در حین قرارداد فوت کند، مبلغ پرداختی توسط بیمه‌گر از پرداخت مالیات بر ارث معاف می‌شود. اما چنانچه شخص در قید حیات باقی بماند و خودش مبلغ بیمه را دریافت کند، دیگر مالیات بر ارث موضوعیت نخواهد داشت. چون در این حالت فوتی اتفاق نیفتاده است. دقت داشته باشید که مالیات بر ارث صرفاً در مورد وراث مطرح می‌شود و از ورثه اخذ می‌گردد.
