گاهی تنها ورثه متوفی یک فرزند پسر یا دختر می‌باشد. جنسیت فرزند تاثیری در نرخ مالیات بر ارث ندارد. تنها فرزند متوفی لزوماً تنها ورثه وی محسوب نمی‌شود. چنانچه همسر، پدر و یا مادر متوفی در قید حیات باشند، از ماترک سهم می‌برند.
انحصار وراثت اینترنتی با سامانه ثنا
نحوه محاسبه مالیات به تعداد فرزندان بستگی ندارد. در موارد بسیاری از ما در مورد نحوه محاسبه مالیات تک فرزند سؤال می‌شود. میزان مالیات متعلق به یک فرزند، به سال فوت، و نوع و ارزش اموال و دارایی‌ها وابسته است. برای مشمولین قانون جدید ارث (متوفای سال 95 به بعد) نرخ مالیات با توجه به نوع اموال متوفی تعیین می‌شود. اما برای مشمولین قانون قدیم (متوفای قبل از سال 95) صرفاً ارزش ماترک متوفی تعیین کننده نرخ مالیات می‌باشد. جدول مالیات بر ارث سال 99 به شرح زیر است:
| نوع ماترک | وراث طبقه اول | وراث طبقه دوم | وراث طبقه سوم |
| سپرده بانکی | 3% | 6% | 12% |
| سپرده مؤسسات مالی و اعتباری | 10% | 20% | 40% |
| املاک مسکونی | 7.5% | 15% | 30% |
| مغازه و سرقفلی تجاری | 3% | 6% | 12% |
| اجناس موجود در مغازه | 10% | 20% | 40% |
| املاک اداری | 3% | 6% | 12% |
| اتومبیل | 2% | 4% | 8% |
| سهام بورسی | 0.75% | 1.5% | 3% |
| سهام غیر بورسی | 6% | 12% | 24% |
| باغ، زمین کشاورزی، اراضی بایر و … | 7.5% | 15% | 30% |
| اوراق مشارکت | 3% | 6% | 12% |
| حق امتیاز | 10% | 20% | 40% |
| صندوق امانات | 10% | 20% | 40% |
| سایر اموال و دارایی‌ها | 10% | 20% | 40% |
همچنین جدول مالیات بر ارث قانون قدیم که بر اساس ارزش ماترک تعیین می‌شود به شرح زیر می‌باشد:
| میزان ارزش ماترک | طبقه اول | طبقه دوم | طبقه سوم |
| تا 5 میلیون تومان | 5% | 15% | 35% |
| تا 20 میلیون تومان نسبت به مازاد 5 میلیون تومان | 15% | 25% | 45% |
| تا 50 میلیون تومان نسبت به مازاد 20 میلیون تومان | 25% | 35% | 55% |
| نسبت به مازاد 50 میلیون تومان | 35% | 45% | 65% |
معافیت مالیاتی ویژه برای تک فرزند وجود ندارد. اما موارد مندرج در ماده 24 قانون مالیات‌های مستقیم به طور کلی از مالیات بر ارث معاف است. این موارد عبارت‌اند از:
البته در خصوص تک فرزند مشمول قانون قدیم، تا مبلغ 30 میلیون ریال از سهم‌الارث مشمول معافیت خواهد بود. همچنین 80% اوراق مشارکت و سپرده‌های متوفی نزد بانک، 50% سهام بورسی، 40% سهام غیر بورسی و 40% دارایی متوفی در واحدهای تولیدی و صنعتی و کشاورزی از معافیت مالیاتی برخوردار است.
میزان سهم‌الارث تک فرزند به زنده بودن یا نبودن همسر، پدر و مادر متوفی وابسته است. چنانچه اشخاص مذکور در قید حسات نباشند، تک فرزند متوفی عملاً تنها وارث وی می‌باشد و کل ماترک را به ارث می‌برد. اما چنانچه هر یک از اشخاص نام برده در قید حیات باشند، از ماترک سهم می‌برند و بنابراین میزان سهم‌الارث تک فرزند متوفی کمتر خواهد شد. سهم‌الارث همسر متوفی یک هشتم می‌باشد. پدر و مادر متوفی نیز چنانچه در قید حیات باشند هر یک به میزان یک ششم از ماترک ارث می‌برند.
اگر تک فرزند متوفی تنها وارث وی باشد و همسر، پدر و مادر متوفی در قید حیات نباشند، پرداخت کل مالیات بر عهده تنها فرزند متوفی می‌باشد. اما چنانچه همسر، پدر و مادر متوفی هم جزو وراث باشند، هر یک به نسبت سهم‌الارث خود از ماترک، در پرداخت مالیات سهیم خواهند شد.
تک فرزند مشمول قانون جدید تا یک سال از تاریخ فوت، فرصت دارد اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه دهد. این مهلت در خصوص مشمولین قانون قدیم 6 ماه می‌باشد.
در صورت تأخیر در ارائه اظهارنامه برای مشمولین قانون جدید، دیون و هزینه‌های کفن و دفن از شمول معافیت خارج خواهد شد. و برای تک فرزند مشمول قانون قدیم 10% جریمه تعلق می‌گیرد.
برای پرداخت مالیات بر ارث، فرزند متوفی باید به اداره امور مالیاتی محدوده آخرین محل اقامت متوفی مراجعه نماید. چنانچه متوفی در ایران ساکن نباشد، اداره مالیاتی مربوطه تهران خواهد بود.
معافیت مالیاتی ویژه برای تک فرزند وجود ندارد. اما به طور کلی وجوه بازنشستگی، مطالبات خسارت اخراج، وجوه پرداخت توسط بیمه، خسارت فوت و دیه، بیمه عمر، و اثاث البیت محل سکونت متوفی از پرداخت مالیات معاف است. البته در خصوص تک فرزند مشمول قانون قدیم، تا مبلغ 30 میلیون ریال از سهم‌الارث مشمول معافیت خواهد بود. همچنین 80% اوراق مشارکت و سپرده‌های متوفی نزد بانک، 50% سهام بورسی، 40% سهام غیر بورسی و 40% دارایی متوفی در واحدهای تولیدی و صنعتی و کشاورزی از معافیت مالیاتی برخوردار است.
نحوه محاسبه مالیات بر ارث به تعداد فرزندان بستگی ندارد. میزان مالیات متعلق به تک فرزند، به سال فوت، و نوع و ارزش اموال و دارایی‌ها وابسته است. نرخ مالیات برای انواع مختلف اموال و دارایی‌ها در مقاله بیان ششده است.
تک فرزند مشمول قانون جدید تا یک سال از تاریخ فوت، فرصت دارد اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه دهد. این مهلت در خصوص مشمولین قانون قدیم 6 ماه می‌باشد.
در صورت تأخیر در ارائه اظهارنامه برای مشمولین قانون جدید، دیون و هزینه‌های کفن و دفن از شمول معافیت خارج خواهد شد. و برای تک فرزند مشمول قانون قدیم 10% جریمه تعلق می‌گیرد.
برای پرداخت مالیات بر ارث، فرزند متوفی باید به اداره امور مالیاتی محدوده آخرین محل اقامت متوفی مراجعه نماید. چنانچه متوفی در ایران ساکن نباشد، اداره مالیاتی مربوطه تهران خواهد بود.
