دریافت ارث از سرقفلی می‌تواند برای وراث چالش برانگیز باشد. زیرا در قانون به طورمستقیم به میزان و درصد آن اشاره‌ای نشده است. بر اساس بند پنجم ماده 17 قانون مالیات‌های مستقیم مالیات بر ارث حق واگذاری محل به میزان یک و نیم برابر نرخ‌های ماده 59 می‌باشد. این ارجاع ممکن است باعث سردرگم شدن وراث شود. ما در این مقاله توضیحات لازم را به طور کاملاً واضح شرح می‌دهیم و نرخ مالیات بر سرقفلی را به طور مستقیم بیان می‌کنیم.
مالیات بر ارث سرقفلی
چنانچه تاریخ فوت مرحوم بعد از سال 95 باشد، ورثه شمول قانون جدید هستند. مالیات بر ارث سرقفلی مغازه در قانون جدید به میزان 3% ارزش آن می‌باشد. البته نرخ مذکور برای وراث طبقه اول یعنی فرزندان، پدر، مادر، زن، شوهر و نوادگان متوفی بیان شد. این نرخ برای وراث طبقه دوم یعنی اجداد، برادر، خواهر و اولادشان 6% می‌باشد. همچنین برای وراث طبقه سوم درصد مالیات متعلق 12% است. منظور از وراث طبقه سوم عمو، عمه، دایی و خاله و اولادشان می‌باشد. نحوه ارزش‌گذاری حق واگذاری محل بر اساس قیمت واقع آن در تاریخ ثبت انتقال به نام ورثه می‌باشد. تعیین قیمت سرقفلی بر عهده کارشناس سازمان امور مالیاتی است. بنابراین ممکن است با قیمتی که وراث در اظهارنامه خود بیان می‌کنند متفاوت باشد. بدیهی است که هرچه قیمت اعلام شده توسط کارشناس بیشتر باشد، مبلغ مالیات نیز بیشتر خواهد شد.
اعتراض به قیمت‌گذاری
این احتمال وجود دارد که قیمت تعیین شده توسط کارشناس اداره امور مالیاتی از قیمت واقعی سرقفلی بیشتر باشد. در چنین شرایطی امکان اعتراض به نظر کارشناس برای ورثه وجود دارد. در برخی موارد اعتراض مورد قبول واقع شده و ارزش حق سرقفلی تعدیل می‌گردد. اما در برخی موراد اعتراض وراث رد می‌شود. به همین دلیل در نحوه تنظیم اعتراض مشاوره با یک کارشناس مالیاتی می‌تواند بسیار مفید باشد. به منظور جلوگیری از زیان و خسارت، وراث محترم می‌توانند با کارشناسان مالیاتی امداد تکس مشاوره تلفنی و حضوری رایگان داشته باشند.
مالیات بر ارث حق واگذاری محل (سرقفلی) در قانون قدیم
اگر تاریخ فوت متوفی قبل از سال 95 باشد وراث مشمول قانون قدیم خواهند شد. در قانون قدیم نرخ مالیات بر اساس میزان ارزش سرقفلی متغیر است. به این ترتیب که هرچه ارزش حق سرقفلی بیشتر باشد، نرخ مالیات متعلق نیز افزایش می‌یابد. در جدول زیر نحوه محاسبه نرخ مالیات بر حق سرقفلی در قانون قدیم مشخص شده است:
| میزان ارزش حق سرقفلی (تومان) | طبقه اول | طبقه دوم | طبقه سوم |
| تا 5 میلیون | 5% | 15% | 35% |
| تا 20 میلیون نسبت به مازاد 5 میلیون | 15% | 25% | 45% |
| تا 50 میلیون نسبت به مازاد 20 میلیون | 25% | 35% | 55% |
| نسبت به مازاد 50 میلیون | 35% | 45% | 65% |
معافیت‌های مالیات بر ارث حق سرقفلی
برای مشمولین قانون جدید معافیتی برای حق سرقفلی وجود ندارد. برای مشمولین قانون قدیم نیز وضعیت تقریباً مشابه است. اما در قانون قدیم هر یک از وراث تا سقف 3 میلیون تومان از کل سهم‌الارث خود از پرداخت مالیات معاف هستند. برای ورثه با سن کمتر از 20 سال، مبلغ مذکور به 5 میلیون تومان افزایش می‌یابد. همچنین در قانون قدیم 40% ارزش خالص دارایی متوفی در واحدهای تولیدی و صنعتی مشمول معافیت قرار می‌گیرد.
تفاوت مالیات بر ارث مغازه با مالیات بر ارث حق سرقفلی
در محاسبه مالیات مغازه، ارزش ملکیت آن نیز لحاظ می‌شود. ملکیت مغازه به نرخ 7.5% ارزش معاملاتی مشمول مالیات می‌باشد. ارزش معاملاتی به قیمت تعیین شده توسط کمیسیون تقویم املاک اطلاق می‌گردد. البته قیمت‌های تعیین شده در دفترچه ارزش معاملاتی از قیمت واقعی املاک کمتر است. بنابراین میزان مالیات مربوط به ملکیت مغازه و املاک تجاری مبلغ زیادی نخواهد شد. به عبارت بهتر مالیات بر ارث مغازه از مجموع مالیات بر ارث ملکیت مغازه و مالیات بر حق سرقفلی محاسبه می‌گردد.
مالیات بر ارث اجناس موجود در مغازه
اجناس و تجهیزات موجود در مغازه برای وراث طبقه اول 10% مالیات خواهد داشت. نرخ مالیات ورثه طبقه دوم 20%، و برای طبقه سوم 40% می‌باشد.
برخی سوالات شما
مالیات بر ارث سرقفلی مغازه در قانون جدید به میزان 3% ارزش آن می‌باشد. البته نرخ مذکور برای وراث طبقه اول یعنی فرزندان، پدر، مادر، زن، شوهر و نوادگان متوفی بیان شد. این نرخ برای وراث طبقه دوم یعنی اجداد، برادر، خواهر و اولادشان 6% می‌باشد. همچنین برای وراث طبقه سوم درصد مالیات متعلق 12% است. منظور از وراث طبقه سوم عمو، عمه، دایی و خاله و اولادشان می‌باشد.
برای مشمولین قانون جدید معافیتی برای حق سرقفلی وجود ندارد. برای مشمولین قانون قدیم نیز وضعیت تقریباً مشابه است. اما در قانون قدیم هر یک از وراث تا سقف 3 میلیون تومان از کل سهم‌الارث خود از پرداخت مالیات معاف هستند. برای ورثه با سن کمتر از 20 سال، مبلغ مذکور به 5 میلیون تومان افزایش می‌یابد. همچنین در قانون قدیم 40% ارزش خالص دارایی متوفی در واحدهای تولیدی و صنعتی مشمول معافیت قرار می‌گیرد.
این احتمال وجود دارد که قیمت تعیین شده توسط کارشناس اداره امور مالیاتی از قیمت واقعی سرقفلی بیشتر باشد. در چنین شرایطی امکان اعتراض به نظر کارشناس برای ورثه وجود دارد. در برخی موارد اعتراض مورد قبول واقع شده و ارزش حق سرقفلی تعدیل می‌گردد. اما در برخی موراد اعتراض وراث رد می‌شود. به همین دلیل در نحوه تنظیم اعتراض مشاوره با یک کارشناس مالیاتی می‌تواند بسیار مفید باشد. به منظور جلوگیری از زیان و خسارت، وراث محترم می‌توانند با کارشناسان مالیاتی امداد تکس مشاوره تلفنی و حضوری رایگان داشته باشند.
در محاسبه مالیات مغازه، ارزش ملکیت آن نیز لحاظ می‌شود. ملکیت مغازه به نرخ 7.5% ارزش معاملاتی مشمول مالیات می‌باشد. ارزش معاملاتی به قیمت تعیین شده توسط کمیسیون تقویم املاک اطلاق می‌گردد. البته قیمت‌های تعیین شده در دفترچه ارزش معاملاتی از قیمت واقعی املاک کمتر است. بنابراین میزان مالیات مربوط به ملکیت مغازه و املاک تجاری مبلغ زیادی نخواهد شد. به عبارت بهتر مالیات بر ارث مغازه از مجموع مالیات بر ارث ملکیت مغازه و مالیات بر حق سرقفلی محاسبه می‌گردد.
اجناس و تجهیزات موجود در مغازه برای وراث طبقه اول 10% مالیات خواهد داشت. نرخ مالیات ورثه طبقه دوم 20%، و برای طبقه سوم 40% می‌باشد.
نحوه ارزش‌گذاری حق واگذاری محل بر اساس قیمت واقع آن در تاریخ ثبت انتقال به نام ورثه می‌باشد. تعیین قیمت سرقفلی بر عهده کارشناس سازمان امور مالیاتی است. بنابراین ممکن است با قیمتی که وراث در اظهارنامه خود بیان می‌کنند متفاوت باشد.
